Προπτυχιακή Διπλωματική Εργασία
Συντελεστές:
Αφορμή για την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης διπλωματικής εργασίας ήταν ο προβληματισμός μας σχετικά με την εγκατάλειψη και την αλλοτρίωση του χαρακτήρα των οικισμών της ελληνικής υπαίθρου. Τις τελευταίες δεκαετίες, οι οικισμοί που βασίζονταν στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα παραγωγής εξαρτώνται πλέον από τον τριτογενή τομέα, και ιδίως από τον τουρισμό.
Επιλέξαμε να εστιάσουμε στην Κρήτη, ένα νησί με πλούσιο φυσικό κάλλος, το οποίο έχει υποβαθμιστεί και αλλοιωθεί εκτεταμένα από τον μαζικό τουρισμό.Στόχος της ενασχόλησής μας με το συγκεκριμένο θέμα είναι η αντιστροφή του φαινομένου, δηλαδή η αναβίωση των οικισμών με βάση την ταυτότητά τους και με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες.
Ξεκινάμε από το επίπεδο της γεωγραφίας όπου εντοπίζουμε τα σημεία με τα επιθυμητά χαρακτηριστικά.Βασιζόμενες σε αυτά, εκκινούμε μία μέθοδο ανάγνωσης του χώρου, όπου με επάλληλες εστιάσεις και οριοθετήσεις όλο και μικρότερων χωρικών τμημάτων καταγράφουμε, αναλύουμε και χαρτογραφούμεπόρους σε πολλαπλά επίπεδα.Οι ενδογενείς πόροι εμπλουτίζονται σταδιακά και ταξινομούνται με τρόπο επαγωγικό σε κατηγορίες ανάλογα με τη φύση και τη χρήση τους. Στη συνέχεια προκύπτουννοητά δίκτυα που αποτελούνται από ομοειδείς πόρους. Προσδιορίζοντας τη γεωχωρική διάσταση των πόρων, προκύπτουν χωρικές ενότητες, οι οποίες αναλύονται σε περαιτέρω υποενότητες.Η κάθε χωρική ενότητα διακρίνεται από κάποιο συγκριτικό πλεονέκτημα, και αντιστοιχεί σε κάποιο επίπεδο ταξινόμησης (φύση, πολιτισμός, οικονομία, διοίκηση). Συνδυάζοντας τα επίπεδα μεταξύ τους αποσαφηνίζεται το προφίλ των ομάδων χρηστών, οδηγώντας σε τρόπους προσέλκυσης αυτών. Ως επακόλουθο, δομούμε ένα σχέδιο δράσης που μπορούμε να εφαρμόσουμε συνολικά ώστε να μπορεί να επιτευχθεί ενεργοποίηση των χωρικών ενοτήτων στις οποίες ανήκουν οι οικισμοί.
Ως παράδειγμα σχεδιασμού,ο οποίος ανταποκρίνεται στα ειδικά χαρακτηριστικά του τόπου, επιλέξαμετη χωρική ενότητα του Φόδελε. Βασικό εργαλείο του σχεδιασμού μας αποτέλεσε η διαδρομή, στο μήκος της οποίας επιλέχθηκαν τρεις σταθμοί, ο σχεδιασμός των οποίων αποσκοπεί στην ενεργοποίηση του συνόλου των ενδογενών πόρων της χωρικής ενότητας και κατ’ επέκταση του εξωαστικού χώρου που εκείνη καταλαμβάνει.