Νίκος Μπελαβίλας
Διδακτορική διατριβή
Βιβλία – συλλογικές εκδόσεις
- Εκδόσεις Οδυσσέας, Αθήνα 1997
- Ν. Μπελαβίλας, “Πέραμα 1972‐1992”, στο Συμμετοχικός Σχεδιασμός, Θεωρητικές διερευνήσεις, Ιστορία των Ιδεών και των Πρακτικών, Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις, Α. Βρυχέα (επιστημονικός υπεύθυνος), Κλ. Λωράν (επιμέλεια), Έκδοση Τ.Ε.Ε./ Ε.Μ.Π. Αθήνα 1993
- Συλλογικό έργο της Ομάδας Λαυρίου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνίου, Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, Μελέτες και Έργα 1994‐1997, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Ε.Μ.Π., Αθήνα 1998. Το βιβλίο περιλαμβάνει όλες τις μελέτες που εκπονήθηκαν από τη διεπιστημονική ομάδα Λαυρίου του ΕΜΠ. Με βάση αυτές τις μελέτες προχώρησε από το 1994 έως το 2000 ο μετασχηματισμός του μνημειακού βιομηχανικού συγκροτήματος της πρώην Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου σε Τεχνολογικό-Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου.
- Συλλογικό έργο της Ομάδας Λαυρίου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνίου, Αρχιτεκτονικά αποτυπώματα βιομηχανικής αρχαιολογίας στο Λαύριο, από την τεκμηρίωση στην επανάχρηση, Αθήνα 2010. Το βιβλίο περιλαμβάνει ένα σημαντικό μέρος των μελετών για το Τεχνολογικό-Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (πρώην Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου), με έμφαση στην τεκμηρίωση των αποτυπωμάτων της βιομηχανικής αρχαιολογίας, περιλαμβάνεται σε αυτό το βιβλίο. Η ανάλυση των τεχνολογικών ιδιαιτεροτήτων και η κατανόηση της παθολογίας και της τρωτότητας των βιομηχανικών κτισμάτων, αποτέλεσαν τις προϋποθέσεις και τον καμβά, πάνω στον οποίο εργάστηκαν οι αρχιτέκτονες που πρότειναν τις μελέτες αποκατάστασης και επανάχρησης των κτιρίων. Η αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα των κατασκευών και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των δομικών στοιχείων κατέστησαν εξ’ αρχής την ανάγκη της διάσωσής τους επιτακτική. Ταυτόχρονα, η μελέτη αυτή λόγω της μοναδικότητάς της, αποτελεί μια ιδιαίτερα χρήσιμη πηγή πληροφοριών, ένα μοναδικό επιστημονικό και εκπαιδευτικό εγχείρημα.
- Χ. Αγριαντώνη, Ν. Μπελαβίλας (επιμέλεια), Ιστορικός Βιομηχανικός Εξοπλισμός στην Ελλάδα, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Ε.Μ.Π./ Εκδόσεις Οδυσσέας, Αθήνα 1998
- Ν. Μπελαβίλας, “Η αστική μορφολογία και αγροτική μορφολογία στις περιηγητικές και χαρτογραφικές πηγές” στο Το Ελληνικό τοπίο. Μελέτες ιστορικής γεωγραφίας και πρόσληψης του τόπου, (επιμέλεια Π. Δουκέλλης), Εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας,
- Μ. Αγγελίδης, Κλ. Γεράρδη, Δ. Γεωργουλής, Ειρ. Κλαμπατσέα, Μ. Μαντουβάλου, Ν.Μπελαβίλας, Α. Σαρηγιάννη, Γ. Σαρηγιάννης, Κ. Σερράος, Πολεοδομικές επεμβάσεις στον αστικό ιστό. Διδακτικές σημειώσεις‐Πολεοδομία ΙΙ. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αθήνα 2006
- Ν. Μπελαβίλας “Το εργοτάξιο αποξήρανσης της Θεσσαλίας στα Τρίκαλα”, στον Τιμητικό Τόμο στον καθηγητή Διονύση Α. Ζήβα, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχ ΕΜΠ, Αθήνα, 2007, σελ. 408‐418
- Ν. Μπελαβίλας “Ο φάρος του Ακροταινάρου και το δίκτυο των ελληνικών φάρων” στο Κ.Χατζημιχάλης (επιμέλεια) Σύγχρονα ελληνικά τοπία. Γεωγραφική περιήγηση από αέρος.Εκδόσεις Μέλισσα, Αθήνα 2010, σελ. 258‐261
- Ν. Μπελαβίλας, “Ο χώρος των νησιών και της θάλασσας” στο Β. Μελάς, Γ. Τόλιας (επιμέλεια) Το Αιγαίο Πέλαγος. Χαρτογραφία και ιστορία, 15ος ‐ 17ος αιώνας, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τράπεζας, Αθήνα 2011, σελ. 19‐27
- N. Μπελαβίλας, “Αστική επέκταση στην Ελλάδα”, στο Κ. Λιαρίκος, Π. Μαραγκού, Θ.
- G.Karatzas, N.Belavilas, “Economic Crisis and Reform ‐ Consequences in Planning,
- Architectural Practice and Education” in Design for a complex world, Libri Publishing, UK/USA, 2014, p 215‐234
- Ν. Μπελαβίλας, “Περί μνημείων και μνήμης”, στο Ν. Παπαδημητρίου – Α. Αναγνωστόπουλος (επιμέλεια), Το παρελθόν στο παρόν, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2017, σελ. 64-82
Άρθρα σε περιοδικά και περιοδικές εκδόσεις
- N. Belavilas, “City and Social Groups, the case of Exarchia, Interpretation and Action in theCity”, 5th EASA, Bulletin, Athens, p.p. 20‐23
- Ν. Μπελαβίλας, “Το ζήτημα της φοιτητικής στέγης στην Αθήνα και τις επαρχιακές πόλεις”,περιοδικό Πανεπιστήμιο, Λόγος , Αντίλογος, τεύχος 4, Αθήνα, 1985, σελ.9
- Ν. Μπελαβίλας, “Λαύριο, παρελθόν και μέλλον”, περιοδικό Αρχιτέκτονες, 4/1995, σελ. 29 –31
- Ν. Μπελαβίλας, “Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου”, Δελτίο Ελληνικού Τμήματος T.I.C.C.I.H. (Διεθνής Επιτροπή για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς), τ. 4, Αθήνα Ιούλιος 1996 σελ. 14
- Ν. Μπελαβίλας “Για τη διάσωση του Αρχείου της Γαλλικής Εταιρείας” στο αφιέρωμα
- Ν. Μπελαβίλας, “Το Συγκρότημα Λιπασμάτων στη Βιομηχανική Ζώνη Πειραιά”, περιοδικόThe World of Buildings, τ.13, Αθήνα Ιούλιος 1997, σελ.120‐126
- Ν. Μπελαβίλας, “Ανακαλύπτοντας την ιστορία στο εργοτάξιο του ΤεχνολογικούΠολιτιστικού Πάρκου Λαυρίου”, περιοδικό Τεχνολογία, ΠΤΙ ΕΤΒΑ, 9/1999, σελ. 12‐15
- Ν. Μπελαβίλας, “Η τεκμηρίωση της βιομηχανικής κληρονομιάς”, περιοδικό Εν Βόλω,23/2006, σελ. 74‐79
- Ν. Μπελαβίλας, Π. Πρέντου, Ν. Σουρέλη, “Μητροπολιτικό Πάρκο Υψηλού Πρασίνου στοΕλληνικό”, στο περιοδικό Ουτοπία, 2010, σελ. 193‐202
- Ν. Μπελαβίλας, Μ. Καλαντζοπούλου, Π. Πρέντου, Γ. Παπαθανασόπουλος, “Ολοκληρωμένοσύστημα μέσων σταθερής τροχιάς στον Δήμο Πειραιά”, στο περιοδικό Αειχώρος‐Κείμενα πολεοδομίας, χωροταξίας, και ανάπτυξης, Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (υπό έκδοση)
N. Belavilas, “The Myth of Greek Summer”, Revue Mediterranee, 129/2017
Ανακοινώσεις σε συνέδρια, επιστημονικά συμπόσια και ημερίδες
- Ν. Μπελαβίλας, Β. Τροβά, “Public space and social mixity‐The case of Nikea‐Pireas” στο 3οForum Πανευρωπαϊκών Αρχιτεκτονικών‐Πολεοδομικών Διαγωνισμών EUROPAΝ, “Living inthe City ‐ Reinterpretation of urban sites”, Cerc. Des Bellas Artes, Μαδρίτη,Δεκέμβριος 1991
- Ν. Μπελαβίλας, “Χωροταξία της πειρατείας στις ακτές της Β.Α. Πελοποννήσου”, στοΣυμπόσιο Ιστορίας και Τέχνης “Επικοινωνία και ανταλλαγές στη Μεσόγειο και τη ΜαύρηΘάλασσα μέσω Πελοποννήσου”, Μονεμβασιώτικος Όμιλος, Κάστρο Μονεμβασιάς, Ιούλιος 1995
- Ν. Μπελαβίλας, Ν. Μπένος‐Πάλμερ, Β. Παναγιωτόπουλος, Γ. Παπαγεωργίου, Γ. Σαΐτας,“Παρόν και μέλλον των ελληνικών φάρων” στη 2η Πανελλήνια Συνάντηση T.I.C.C.I.H. “Η Βιομηχανική Κληρονομιά στην Ελλάδα”, Πλωμάρι Λέσβου, Οκτώβριος 1995
- Ν. Μπελαβίλας, “Το Αρχείο της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου”, στη 2η Πανελλήνια Συνάντηση T.I.C.C.I.H. “Η Βιομηχανική Κληρονομιά στην Ελλάδα”, Πλωμάρι Λέσβου (ανακοίνωση), Οκτώβριος 1995
- Ν. Μπελαβίλας, “Ανασυνθέτοντας την ιστορία της Γαλλικής Εταιρείας ΜεταλλείωνΛαυρίου στο εργοτάξιο του Ε.Μ.Π. ‐Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου”, Η’Επιστημονική Συνάντηση Ν.Α. Αττικής. Κερατέα Αττικής, Νοέμβριος 1997
- Ν. Belavilas, A.Z. Fragiskos, “Renovation of the historical and preindustrial installations atthe emery mines of Naxos” στο workshop “Industrial heritage and sustainable developmentin the Aegean Islands”, Συνέδριο “Αειφόρος ανάπτυξη στα νησιά : ο ρόλος της έρευνας καιτης εκπαίδευσης”, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ε.Μ.Π., Πανεπιστήμιο Θράκης, ΠανεπιστήμιοΚύπρου, Ρόδος, Μάιος 1998
- Ν. Μπελαβίλας, “Κέντρο Τεχνικού Πολιτισμού και Μουσείο Ερμούπολης”, στο Β’Πανελλήνιο Συνέδριο Ναυτικών Μουσείων, Πειραιάς, Νοέμβριος 1998
- N. Belavilas, M. Gravari‐Barbas, “The west waterfront of Piraeus ‐ historical evolution andmain development targets of today”, στο “Patrimoine maritime 2000, dans les facadesmaritimes de l’ Union Européenne, Construction, Signification, Róle Social et Geographique”,Colloque International, U.E., C.N.R.S., Brest, Juillet 2000
- N. Belavilas, E. Olympitou, L. Papastefanaki, «Recording the Greek Industrial Heritage, στοXIIIth TICCIH Congress, Terni‐Rome, September 2006
- Ν. Μπελαβίλας, “Αιγαιοπελαγίτικα λιμάνια, Το πέρασμα από την προβιομηχανική στηβιομηχανική εποχή (18ος‐19ος αιώνας)” στο Συνέδριο “Μνήμη Εύης Ολυμπίτου_Τοπικέςκοινωνίες στον θαλάσσιο και ορεινό χώρο στα νότια Βαλκάνια, 18ος‐19ος αι.”ΤμήμαΙστορίας, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Κέρκυρα, Μάιος 2012
- N. Belavilas, P. Prentou, “The typologies of refugees camps in Greece”, Ανακοίνωση στο: International Conference on Urban Autonomy and the Collective City – [Autonoma] – Towards the collective city, Αθήνα, Ιούλιος 2016
- Ν. Μπελαβίλας, “Η δυστοπία της ασφαλούς πόλης”, Ανακοίνωση στο συνέδριο Citylab 2019_b, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, Αθήνα, Σεπτέμβριος 2019
Επιστημονικές εκθέσεις-έρευνες - Ν. Μπελαβίλας, Πολεοδομική εξέλιξη της Λειβαδιάς. Η σχέση της πόλης με τον άξονα του νερού (15ος-20ος αιώνας), Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Σεπτέμβριος 2005
- Ν. Μπελαβίλας, Τ. Σαίτη, Κ. Ψαριώτη, Η βιομηχανική κληρονομιά στην Ελευσίνα και στο Θριάσιο Πεδίο, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, Δεκέμβριος 2011
Άρθρα στο Διαδίκτυο και τα έντυπα Μ.Μ.Ε. - Ν. Μπελαβίλας, “Βιομηχανική αρχιτεκτονική”, Πειραιάς, 7Ημέρες, Καθημερινή, Απρίλιος 1995
- Ν. Μπελαβίλας, “Γέννηση του φαρικού δικτύου”, Φάροι, 7Ημέρες, Καθημερινή, Αύγουστος 1995
- Ν. Μπελαβίλας, “Βιομηχανική αρχιτεκτονική”, Λαύριο, 7Ημέρες, Καθημερινή, Ιανουάριος 1996
- Ν. Μπελαβίλας, “Τα μεταλλεία στους νεότερους χρόνους”, Σέριφος, 7Ημέρες, Καθημερινή, Αύγουστος 2000
- Ν. Μπελαβίλας, Β. Τροβά, “Οι περιπέτειες του Tourist”, Παλαιά ξενοδοχεία της Αθήνας, 7Ημέρες, Καθημερινή, Οκτώβριος 2000
- Ν. Μπελαβίλας, “Βιομηχανικά τοπία του Αιγαίου”, Βιομηχανική αρχαιολογία, 7Ημέρες, Καθημερινή, Ιανουάριος 2001
- Ν. Μπελαβίλας, “Ο δρόμος με τις φάμπρικες”, Οδός Πειραιώς, 7Ημέρες, Καθημερινή, Οκτώβριος 2002
- Ν. Μπελαβίλας, “Αγναντεύοντας την Αθήνα, του χρόνου το Σεπτέμβριο!”, Ο Κόσμος του Επενδυτή, Νοέμβριος 2003
- Ν. Μπελαβίλας, “Περί προαστιακού σιδηροδρόμου”, Δεκέμβριος 2006
- Ν. Μπελαβίλας, “Το μόνο σίγουρο για τον Βοτανικό είναι το μπετόν…”, ΟΙΚΟ, Καθημερινή τ.52, Ιανουάριος 2007
- Ν. Μπελαβίλας, “Χρειαζόμαστε και άλλα μέσα σταθερής τροχιάς”, Δαίμων της Οικολογίας, τ. 100, Ιανουάριος 2010