Οι ορεινές περιοχές προσφέρονται στις σύγχρονες κοινωνίες ως προορισμός σημαντικός για επίσκεψη, περιήγηση, αναψυχή και πολιτισμική διδακτική. Εντούτοις, ο συσχετισμός των πολιτισμικών ηθών και των ορεινών περιοχών, ιδιαίτερα αυτών με μεγάλο υψόμετρο, δεν υπήρξε πάντοτε θετικός. Όσον αφορά τις κοινωνίες της Δύσης, η καταφατική κρίσιμη αλλαγή για τις πολιτισμικές συνήθειες με προσανατολισμό τα βουνά συμπίπτει με το τέλος του 18ου αιώνα και την άνοδο του ευρωπαϊκού Ρομαντισμού. Το πρώτο μέρος αυτού του τόμου αναφέρεται στην προηγούμενη ιστορική μεταβολή του πολιτισμικού φαντασιακού και του τρόπου που οι αρχιτεκτονικές διαμορφώσεις συμμετείχαν στην ορεινή περιήγηση, προσφέροντας κατά τους δύο προηγούμενους αιώνες έως σήμερα μικρότερα ευφυή καταφύγια για τολμηρούς ορειβάτες ή εκτεταμένες εγκαταστάσεις στέγασης και άθλησης για μεγαλύτερους αριθμούς επισκεπτών. Το δεύτερο μέρος του τόμου αναφέρεται στις ελληνικές ορεινές περιοχές, επιμένοντας στο γεγονός πως μεγάλο μέρος τους μπορεί να συσχετιστεί με σημαντικά συμβάντα που αφορούν την πραγματική συμμετοχή των πολιτισμικών τους κοινοτήτων στους ιστορικούς μετασχηματισμούς της ελληνικής και βαλκανικής περιοχής ή στην εμβληματική τους φαντασιακή συμμετοχή, στον ιδεολογικό νεωτερικό μετασχηματισμό των μετα-αναγεννησιακών κοινωνικών και πολιτικών ηθών. Στο πλαίσιο αυτό, η προβολή και ανάπτυξη των ελληνικών ορεινών περιοχών πρέπει να θεωρηθεί ως προσπάθεια που υπερβαίνει κατά πολύ τις οικονομικές φιλοδοξίες μιας απλουστευτικής τουριστικής προσέγγισης. Πρέπει να γίνει αποδεκτή ως πολιτισμική και πολιτική υποχρέωση, σε σχέση με τη διδακτική προσφορά που πρέπει να αποδοθεί στους επισκέπτες και, επιπλέον, στους κατοίκους των τόπων. Στο δεύτερο μέρος του τόμου, πρώτα αναλύεται το περιεχόμενο του όρου «παράδοση», σε σύγκριση με την ιστορική σπουδαιότητα των ελληνικών ορεινών περιοχών αναφοράς. Στη συνέχεια προχωρούμε στην παρουσίαση παραδειγματικών προτάσεων, με ακαδημαϊκό διδακτικό ή ερευνητικό περιεχόμενο, που αφορούν την περιγραφή και προβολή της πολύτιμης, παγκόσμια μοναδικής ταυτότητάς τους.