Tο Εργαστήριο λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος 1994-95. Στο Εργαστήριο Σχεδιαστικής Μεθοδολογίας και Ρύθμισης του Χώρου εκπονείται, κυρίως, βασική αλλά και εφαρμοσμένη έρευνα σχετικά με τις διαδικασίες χωρο-κοινωνικής εξέλιξης και τη διαμόρφωση πολιτικών και πρακτικών για το σχεδιασμό του χώρου. Στη διάρκεια των χρόνων λειτουργίας του έχουν διαμορφωθεί καινοτόμα εργαλεία σχεδιασμού υπό το πρίσμα της ταχύτατα μεταβαλλόμενης πολυπλοκότητας, των ανατροπών και των νέων αντιπαραθέσεων που παρατηρούνται στο κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον. Έχουν μελετηθεί οι χωρικές, κοινωνικές, οικονομικές, πολιτισμικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις της ανάπτυξης και του σχεδιασμού σε τοπική, αστική και περιφερειακή κλίμακα, ο σχεδιασμός της επικοινωνίας, η αναδιάρθρωση και η χωρική οργάνωση της παραγωγικής βάσης, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τα κοινωνικά και παραγωγικά δίκτυα, που πιθανόν αυτές οι ίδιες διαμορφώνουν, η οικιστική διάρθρωση, οι στρατηγικές σχεδιασμού.

Ο διεπιστημονικός χαρακτήρας της ερευνητικής προσπάθειας συμβάλει στον επιστημονικό διάλογο. Η δραστηριότητα του Εργαστηρίου στηρίζει τα μαθήματα Πολεοδομίας και Χωροταξίας, τις διαλέξεις και τις διπλωματικές εργασίες στις Σχολές Αρχιτεκτόνων και Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ, τα μαθήματα και τις διπλωματικές εργασίες στα διατμηματικά μεταπτυχιακά προγράμματα, «Πολεοδομία-Χωροταξία» και «Περιβάλλον και Ανάπτυξη», τις συναφείς με το αντικείμενο διδακτορικές διατριβές. Έχει, επίσης, οδηγήσει σε σεμινάρια συνεχιζόμενης εκπαίδευσης. Το υλικό του Εργαστηρίου είναι διαθέσιμο και αξιοποιείται συστηματικά από προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς σπουδαστές, υποψήφιους διδάκτορες και ερευνητές. Τα ερευνητικά προγράμματα διαμορφώνουν στρατηγικές κατευθύνσεις για το σχεδιασμό του χώρου, οι οποίες μπορούν να αξιοποιηθούν από τους φορείς (ΥΠΕΚΑ, Δήμους, κ.λπ.) σε όλα τα επίπεδα σχεδιασμού και υλοποίησης αποφάσεων.