SoPHIA – Social Platform for Holistic Impact Heritage Assessment
Ψηφιακή Πλατφόρμα για την Ολιστική Αξιολόγηση του Αντίκτυπου της Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Ευρωπαϊκό Ερευνητικό Πρόγραμμα στα πλαίσια τουHorizon 2020
Από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα άρχισε να συγκροτείται η άποψη ότι η πολιτιστική κληρονομιά έχει σημαντικό αντίκρισμα στην κοινωνία. Όλο και πιο πολλές έρευνες και κυβερνητικές πολιτικές δίνουν σήμερα έμφαση στην ενεργή συμμετοχή των πολιτών και των τοπικών κοινοτήτων για την αναγνώριση της αξίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Τα κράτη καλούνται να προωθήσουν συμμετοχικές διαδικασίες και συνέργειες μεταξύ δημοσίων θεσμών, συλλογικοτήτων και μεμονωμένων πολιτών.
Το παρόν ερευνητικό πρόγραμμα στοχεύει στη δημιουργία μιας κοινωνικής πλατφόρμας για κοινότητες πρακτικής που εφαρμόζονται στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς. Εκεί, τα ενδιαφερόμενα μέλη θα μπορούν να αξιολογήσουν παρεμβάσεις και πρακτικές καθώς θα τους δίνεται η δυνατότητα διαβούλευσης σχετικά με την εφαρμογή διαφορετικών μοντέλων αξιολόγησης επιπτώσεων και βέλτιστων πρακτικών παρέμβασης σε ιστορικά περιβάλλοντα και τόπους πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη. Σε αυτή την πλατφόρμα, τα ενδιαφερόμενα μέλη θα μπορούν επίσης να συνεργαστούν για τον καθορισμό ποιοτικών κριτηρίων και κατευθυντήριων γραμμών που θα συνδιαμορφώνουν τις μελλοντικές πολιτικές και τα προγράμματα παρεμβάσεων στην Ευρώπη.
Η πρόταση βασίζεται σε δυο θεμελιώδεις έννοιες, τη βιωσιμότητα (sustainability) και την ανθεκτικότητα (resilience), οι οποίες βρίσκονται στον κοινό πυρήνα τεσσάρων κύριων διακριτών, αλλά αλληλοσυνδεόμενων τομέων: τον κοινωνικό, τον πολιτιστικό, τον οικονομικό και τον περιβαλλοντικό. Η προτεινόμενη κοινωνική πλατφόρμα θα επιχειρήσει να διαμορφώσει ένα ολιστικό μοντέλο που θα βασίζεται σε τρεις κύριους άξονες: α. τους ανθρώπους – δηλαδή την οπτική των διαφόρων ενδιαφερόμενων, β. τους τέσσερις προαναφερθέντες τομείς – δηλαδή την πολυδιάστατη οπτική που λαμβάνει υπόψιν τις θετικές και αρνητικές επιδράσεις που υπάρχουν μεταξύ των τεσσάρων παραπάνω τομέων, και το χρόνο – τη διαχρονική, δηλαδή, προοπτική που προσπαθεί εκ των προτέρων να εκτιμήσει τον αντίκτυπο των παρεμβάσεων.
Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί μέσα από μια στοχευμένη και ουσιαστική δέσμη ενεργειών που εκκινούν με την ανασκόπηση των υφιστάμενων αξιολογήσεων αντίκτυπου σε έρευνες, πολιτικές και βέλτιστες πρακτικές επεμβάσεων. Στη συνέχεια, θα πραγματοποιηθεί ο εντοπισμός κενών και προβλημάτων που αφορούν την εκτίμηση του αντίκτυπου σε πολιτισμικά περιβάλλοντα και τη θεσμοθέτηση κοινών ποιοτικών κριτηρίων που να αποτελούν απαιτητά τεκμήρια ορθότητας μιας παρέμβασης. Ακολούθως, θα αναπτυχθεί ένα μοντέλο ολιστικής αξιολόγησης του αντίκτυπου κάθε παρέμβασης στην πολιτιστική κληρονομιά. Η ανάπτυξη της κοινωνικής πλατφόρμας θα συμβάλει στη διαμόρφωση μιας κοινά αποδεκτής οπτικής για τα ζητήματα πολιτιστικής κληρονομιάς. Τέλος, θα παραχθεί ένα σαφές σχέδιο δράσης, εργαλείων, συστάσεων και κατευθυντήριων γραμμών πολιτικών που θα στηρίζουν μελλοντικές δράσεις της ΕΕ στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το έργο αναμένεται να θέσει τα θεμέλια μιας αμοιβαίας κατανόησης των απαιτήσεων για ποιοτικές παρεμβάσεις σε ιστορικά περιβάλλοντα της Ευρώπης όσον αφορά τόσο την υλική όσο και άυλη πολιτιστική της κληρονομιά, καθώς και να ενθαρρύνει τον συλλογικό προβληματισμό πάνω στα μοντέλα αξιολόγησης του αντίκτυπου της πολιτιστικής κληρονομιάς.
|
Συμμετέχοντες Φορείς |
Χώρα |
|
|
1 |
ROMA3- Universita Degli Studi Roma Tre |
Ιταλία |
|
2 |
INTERARTS- Fundació Interarts per a la cooperació cultural internacional |
Ισπανία |
|
3 |
EMA – Stichting European Museum Academy |
Ολλανδία |
|
4 |
EDUCULT – Denken und Handeln in Kultur Und Bildung |
Αυστρία |
|
5 |
NTUA-Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο |
Ελλάδα |
|
6 |
IADT- Dun Laoghaire Institute of Art Design and Technology |
Ιρλανδία |
|
7 |
IRMO- InstitutzaRazvojiMedunarodneOdnose |
Κροατία |